Phân Tích Vụ án 5 triệu Yên – áp dụng điều 239 hay 241 Bộ luật dân sự

Về vấn đề này theo tôi sở dĩ hiện nay cơ quan Công an chưa trao tiền lại cho Hồng là vì họ đang phân vân giữa việc áp dụng điều 239 – Xác lập quyền sở hữu đối với vật vô chủ, vật không xác định được chủ sở hữu hay là điều 241 – Xác lập quyền sở hữu đối với vật do người khác đánh rơi, bỏ quên của Bộ luật dân sự năm 2005 để đưa ra quyết định đúng đắn cuối cùng bởi vì hai điều luật này có quy định khác nhau giữa việc chị ve chai sẽ nhận được toàn bộ giá trị tài sản là 5 triệu yên hay là được hưởng giá trị bằng mười tháng lương tối thiểu do Nhà nước quy định và 50% giá trị của phần vượt quá 10 tháng lương tối thiểu do Nhà nước quy định, phần giá trị còn lại thuộc Nhà nước.

Về phương diện pháp lý sẽ áp dụng điều luật nào cho đúng với tình hình, nội dung vụ việc:

Theo quan điểm của tôi, khi chị Hồng mua thùng loa cũ về để bán đồng nát và khi loa ra phát hiện ra 5 triệu yên ở trong loa. Như vậy có thể xem chị Hồng đã phát hiện ra số tiền 5 triệu yên chứ không phải là nhặt được số tiền 5 triệu yên.

Theo quy định tại Điều 241 thì hành vi nhặt được vật là yếu tố để áp dụng điều luật, tuy nhiên nhặt được phải là vật bị đánh rơi, bỏ quên và được người phát hiện trực tiếp nhặt lên ngay lập tức. Về bản chất vật bị đánh rơi hoặc vật bị phát hiện thì đều có chủ sở hữu và chỉ xác định được "vô chủ" khi đã thông báo ,tìm kiếm công khai có thể là trên các phương tiện thông tin đại chúng mà không có người nhận lại. Mặt khác vật bị đánh rơi thường sẽ có chủ sở hữu nhận ngay nếu hết thời gian về việc thông báo trên phương tiện. Và để nhận lại được tài sản này thì người đến nhận tài sản phải cung cấp được bằng chứng chứng minh mình là chủ sở hữu kể từ thời điểm mà người nhặt được tài sản thông báo đến cơ quan có thẩm quyền. Trong trường hợp không có người nhận kể từ thời điểm thông báo thì cũng sẽ là vật vô chủ và lúc này yếu tố để xác định là vật vô chủ hay vật do người khác đánh rơi bỏ quên.

Xét về phương diện câu chữ: Đánh rơi là trường hợp người quản lý tài sản hoặc chủ sở hữu tài sản làm rơi tài sản mà mình quản lý trong một không gian, thời gian, địa điểm nhất định nào đó. Trong khi đó 5 triệu yên nó nằm trong thùng loa mà chị Hồng đã phát hiện thì không thể nào gọi là đánh rơi được. Như vậy, trong trường hợp này không phải là đánh rơi.

Vậy thế nào là chôn giấu: Chôn giấu là trường hợp người quản lý tài sản hoặc chủ sở hữu tài sản chôn trong lòng đất hoặc bị cất giấu ở một nơi nào đó (thông thường hiểu theo nghĩa chôn dấu là chôn vào lòng đất). Như vậy, trong trường hợp này cũng không phải là chôn giấu.

Đối chiếu với trường hợp của chị Hồng thì kể từ thời điểm phát hiện được tài sản là 5 triệu yên chị đã đến cơ quan Công an để tiến hành thủ thục giao nộp tài sản phát hiện được. Và trong thời hạn 1 năm kể từ ngày giao nộp có bà Ngọt đến cơ quan Công an để xin nhận lại số tiền này. Bà Ngọt cho rằng đây là số tiền của chồng bà là ông Afolayan Caleb. Tuy nhiên, qua xác minh thì cơ quan Công an đã xác định ông Afolayan Caleb sử dụng giấy tờ giả nhập cảnh Việt Nam cũng như ông này có giấy phép lao động tại một công ty “ảo” đã được PA72 xác minh, và không có bất kỳ giấy tờ nào thể hiện quan hệ giữa Ông Afolayan Caleb với bà Ngọt là vợ, chồng. Và chính bà Ngọt đã giả danh mình là chủ sở hữu của khối tài sản trên để cơ quan công an giao, trả.

Như vậy trong trường hợp này đã hết thời hạn của một năm kể từ ngày thông báo không có chủ sở hữu nào nhận số tiền trên, không xác minh được ai là chủ sở hữu đối với khối tài sản này vì vậy trong trường hợp này phải xác định đây là vật vô chủ theo quy định tại điều 239 của Bộ luật dân sự để xác định chị Hồng sẽ được nhận toàn bộ số tiền là 5 triệu yên chứ không phải thuộc một phần Nhà nước.

Trên cơ sở phân tích nêu trên thì Trong trường hợp vật không xác định được ai là chủ sở hữu là thì sau một năm, kể từ ngày thông báo công khai, mà vẫn không xác định được ai là chủ sở hữu thì động sản đó thuộc sở hữu của người phát hiện theo quy định của pháp luật. Như vậy, cơ quan công an phải tiến hành giao cho chị Hồng được nhận số tiền trên theo quy định của pháp luật.

Dương Lê Ước An

About Ước An

This is a short description in the author block about the author. You edit it by entering text in the "Biographical Info" field in the user admin panel.